«ما همه به آینده علاقهمندیم، زیرا قرار است باقی عمرمان را در آن بگذرانیم. خوش آمدید به سال ۲۰۲۵. اینجاست، آینده.»
خب، شاید بهتر است بگوییم سال ۲۰۲۵ حالا دیگر زمان حال ماست، اما برای فیلمنامهنویسان علمی-تخیلی، این عدد همیشه وسوسهبرانگیز بوده است. نویسندگان این ژانر اغلب شرایط حال حاضر را گرفته و آن را به آیندهای پر از تکنولوژی، آرمانشهر یا آخرالزمانی تاریک گسترش میدهند.
در دهه ۵۰ میلادی، آیندهپردازیها با الهام از پیشرفتهای سفرهای فضایی بود؛ در دهه ۸۰، وحشت جنگ اتمی الهامبخش آیندههای پساآخرالزمانی شد؛ و در دهه ۲۰۱۰، تلفنهای هوشمند و فناوریهای ارتباطی محور اصلی پیشبینیها بودند.
اکنون که واقعاً به ۲۰۲۵ رسیدهایم، متوجه میشویم که بسیاری از این پیشبینیها درست از آب درنیامدهاند. بهجای آن، با واقعیتی خشنتر مواجهیم: افزایش اقتدارگرایی، محدود شدن آزادیهای فردی، و چشماندازی نگرانکننده. شاید وقت آن باشد که با نگاهی جامعهشناختی، به فیلمهای علمی-تخیلی گذشته برگردیم و ببینیم آنها چه آیندهای برای امسال پیشبینی کرده بودند.
در ادامه، به بررسی هفت فیلم میپردازیم که بهنحوی، آیندهای را در سال ۲۰۲۵ به تصویر کشیدهاند — برخی عالی، برخی ضعیف، اما همگی جالب.
۱. Pacific Rim (2013) – حماسهای رباتیک در برابر هیولاها
در دنیای فیلم «حاشیه آرام»، در سال ۲۰۱۳ دروازهای در کف اقیانوس آرام باز میشود و موجوداتی عظیمالجثه به نام کایجو (الهامگرفته از گودزیلا) به زمین هجوم میآورند. پاسخ بشر: ساخت رباتهای غولپیکری به نام “جِیگر” که با اتصال ذهنی دو خلبان کنترل میشوند.
تا سال ۲۰۲۵، تیمی بینالمللی از خلبانان نخبه همواره در آمادهباش هستند تا با هر تهدید تازهای مقابله کنند. هرچند فیلم پر از افسانهسازی و شخصیتپردازیهای گاه پیچیده است و بیشتر نبردها در شب و باران رخ میدهند، اما همچنان برای علاقهمندان به هیولاهای ژاپنی و اکشن علمی-تخیلی جذاب است.
خوشبختانه، خبری از کایجو در سال واقعی ۲۰۲۵ نیست.
۲. Her (2013) – عاشق هوش مصنوعی شدن چقدر انسانی است؟
فیلم عاشقانه و فلسفی «او» به کارگردانی اسپایک جونز، ما را به لسآنجلسی در آینده میبرد که مردم با دستیارهای هوش مصنوعی رابطه احساسی برقرار میکنند. تئودور (واکین فینیکس) مردی تنهاست که بهطور حرفهای نامه برای دیگران مینویسد، و حالا عاشق «سامانتا» (صدای اسکارلت جوهانسون) میشود — دستیار صوتیِ بسیار واقعی که از تلفنهمراهش با او حرف میزند.
این فیلم پرسشهایی درباره رابطه انسان با فناوری، عشق، و هویت مطرح میکند. آیا رابطه عاطفی با موجودی دیجیتال مشروع است؟ «Her» با نگاهی بدون قضاوت، ابعاد مختلف این تجربه را واکاوی میکند.
۳. Endgame: Bronx Final Battle (1983) – نبرد نهایی در آیندهای ویرانشده
این فیلم بینام و نشان ایتالیایی که از آثار جان کارپنتر (مثل Escape from New York) الهام گرفته، آیندهای تاریک از سال ۲۰۲۵ را نشان میدهد: نیویورک بعد از یک حمله اتمی به بیابانی آخرالزمانی تبدیل شده. باندهای موتورسواری، روانیهای جهشیافته و یک برنامه تلویزیونی خونین به نام Endgame بخشی از این کابوس هستند.
در حالیکه فیلم بیشتر شبیه تقلیدی ارزان از «مد مکس» است، برای طرفداران آثار درجهدو آخرالزمانی میتواند سرگرمکننده باشد.
۴. Hot Tub Time Machine 2 (2015) – سفر به آینده در جکوزی!
در این دنبالهی کمدی، چهار دوست بهطور اتفاقی به سال ۲۰۲۵ سفر میکنند و با آیندهای دیوانهوار و اخلاقباخته روبهرو میشوند. مهمترین بخش دنیای آینده: یک برنامه تلویزیونی واقعیت مجازی که در آن، مخاطبان میتوانند شرکتکنندگان را به هر کاری وادار کنند — حتی قتل!
هرچند ظاهر فیلم سطحی و بیمزه است، اما لایههایی از تأمل در آن وجود دارد، از جمله مواجهه شخصیتها با نسخه آینده خودشان. با این حال، «ماشین زمان جکوزی ۲» موفقیت زیادی نداشت و حالا فقط در سرویسهای پخش دیجیتال زنده مانده است.
۵. Future Hunters (1988) – نیزهای جادویی و سفر در زمان
در این فیلم بینامونشان که تنها بخشی از آن در سال ۲۰۲۵ میگذرد، یک مخالف سیاسی در آیندهای پساهستهای به دنبال نیزه مقدسی است که ظاهراً قدرتی ماورایی دارد. او به سال ۱۹۸۸ سفر میکند و آن را به دو جوان (با بازی رابرت پاتریک و لیندا کارول) میسپارد.
فیلم پر از کلیشههای فیلمهای اکشن آن زمان است: استاد کونگفو، زنان آمازونی، و حتی نازیها. با اینکه ارزان و شلوغ است، اما بهواسطهی انرژی بالا و خلاقیت نسبی، برای دوستداران آثار B-grade جالب توجه است.
۶. 2025 Armageddon (2022) – حمله همه هیولاهای فیلمهای تقلبی!
ساختهی استودیوی The Asylum، که به ساخت فیلمهای تقلیدی (mockbusters) معروف است، این فیلم در واقع یک کراساور بزرگ از تمام هیولاهای قبلی آنهاست: مگاپیرانیا، مگاشارک، رباتهای Atlantic Rim، کروکوسوروس، و حتی یک شارکنیدو!
داستان جالبتر از آن چیزی است که انتظار دارید: موجودات فضایی با دیدن فیلمهای Asylum، فکر میکنند این مستند واقعی هستند و هیولاها را در زمین بازآفرینی میکنند! نتیجه؟ یک آخرالزمان هیولایی در ۲۰۲۵.
اگر طرفدار فیلمهای بدِ جذاب هستید، این یکی را از دست ندهید.
۷. Zebraman 2: Attack on Zebra City (2010) – ناجی دنیا با لباس گورخری!
ساختهی کارگردان مشهور تاکاشی میکه، این فیلم عجیب و غریب دنبالهی «Zebraman» است. در نسخه دوم که در سال ۲۰۲۵ میگذرد، توکیو به «شهر گورخری» تغییر نام داده و هر روز بهمدت ۵ دقیقه، پلیس اجازه انجام هر نوع جنایتی را دارد — ایدهای شبیه به فیلم «The Purge».
قهرمان ما حافظهاش را از دست داده، اما باید به کمک دوستان قدیمیاش، «ملکه گورخری» و کل جهان را نجات دهد. پر از خشونت، سوررئالیسم و انتقاد اجتماعی — اگر آیندهمان مثل این فیلم باشد، لااقل لباس گورخریمان را آماده کنیم!
نتیجهگیری: آیندهای که فیلمها برای ۲۰۲۵ پیشبینی کردند، چقدر واقعی شد؟