شرکت والت دیزنی، غول سابقه‌دار صنعت سرگرمی که زمانی با موفقیت‌های خیره‌کننده در گیشه و فرنچایزهای پرفروش خود، نماد نوآوری و خلاقیت بود، اکنون با تصمیمات بحث‌برانگیز و سیاست‌های محتاطانه‌ای دست و پنجه نرم می‌کند که محبوبیت و درآمدهای آن را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. انتشار تریلر جدید «مندلورین» (The Mandalorian) از مجموعه «جنگ ستارگان» (Star Wars)، تلاشی برای برانگیختن حس نوستالژی و بازگرداندن مخاطبان به دوران طلایی سودآوری است، اما آیا این راهبرد برای دیزنیِ امروز کافی است؟
سال ۲۰۱۹؛ اوج موفقیت و رویای بازگشت
سال ۲۰۱۹ نقطه عطفی بی‌سابقه برای دیزنی بود؛ این شرکت هفت فیلم از ده فیلم پرفروش جهانی را به خود اختصاص داد. بازسازی‌هایی چون «علاءالدین» و «شیرشاه»، دنباله‌هایی نظیر «داستان اسباب‌بازی ۴» و «یخ‌زده ۲»، فیلم‌های مارول و قسمت جدید «جنگ ستارگان» در مجموع بیش از ۱۰ میلیارد دلار فروش داشتند. حتی با وجود فروش کمتر «خیزش اسکای‌واکر» (The Rise of Skywalker)، آغاز سرویس استریمینگ Disney+ و پخش موفقیت‌آمیز «مندلورین» در اواخر همان سال، نویدبخش آینده‌ای روشن بود.
پیامدهای پاندمی و تغییر رویکرد
با شیوع پاندمی کووید-۱۹ و کمبود تولید فرنچایزهای جدید، تکرار موفقیت سال ۲۰۱۹ برای سال‌های بعد غیرممکن شد. دیزنی تلاش کرد تا با حفظ حسن نیت مخاطبان و اتخاذ سیاست‌های حمایتی از برندهای زیرمجموعه مانند پیکسار، مارول و لوکاس‌فیلم، این دوره گذار را طی کند. اعتراض کارکنان پیکسار و مارول به قانون جنجالی فلوریدا و محکومیت نهایی آن توسط دیزنی، و همچنین تنوع‌بخشی به پروژه‌ها با آثاری چون «پلنگ سیاه» (Black Panther)، «کاپیتان مارول» (Captain Marvel) و «قرمز شدن» (Turning Red)، نمونه‌هایی از این تلاش‌ها بود.
بحران مدیریتی و سیاست‌های محافظه‌کارانه
اما نگرانی از عدم توانایی در تولید سالانه آثار موفق در سطح «یخ‌زده»، «داستان اسباب‌بازی»، «جنگ ستارگان» و «انتقام‌جویان»، به همراه واکنش‌های متفاوت به برخی پروژه‌ها، دیزنی را در دوران انتقال مدیریت از باب ایگر (Bob Iger) به باب چپک (Bob Chapek) و بازگشت دوباره ایگر، به سمت سیاست‌های محتاطانه سوق داد. ترس از واکنش مخاطبان بین‌المللی، منجر به تغییر سیاست‌ها در قبال نمایش شخصیت‌های همجنس‌گرا یا اقلیت‌ها شد.
تصمیمات عجولانه و پیامدهای مالی
این محافظه‌کاری به تصمیمات شتاب‌زده‌ای منجر شد؛ از تغییر هویت شخصیت تراجنسیتی در یک سریال پیکسار گرفته تا سانسور فیلم «الیو» (Elio) و تغییر سیاست‌های تنوع و شمول به بهانه سودآوری. حتی نمایش «آیرون هارت» (Ironheart) با محوریت قهرمانان سیاه‌پوست، از مدل پخش هفتگی به انتشار یک‌باره تغییر یافت. این رویکردها، که ظاهراً بیشتر جنبه تبلیغاتی و سودآوری داشته تا همدلی واقعی، پرسش‌های جدی درباره تأثیر مالی آن‌ها ایجاد کرده است. گزارش‌ها حاکی از لغو اشتراک دیزنی پلاس توسط برخی کاربران و کاهش ارزش سهام شرکت است.
چشم‌انداز آینده؛ غلبه بر نگرانی در دنیای متغیر سرگرمی
دیزنی در آرزوی بازگشت به دوران طلایی ۲۰۱۹ است؛ زمانی که موفقیت‌های میلیاردی گیشه، اطمینان مدیران را جلب می‌کرد و اعتراضات جزئی مخاطبان نادیده گرفته می‌شد. اما امروز، دیزنی بیش از هر زمان دیگری با نگرانی از دنیای جدید سرگرمی مواجه است؛ دنیایی که در آن رشد بی‌وقفه تضمین‌شده نیست و رضایت مخاطب، بیش از پیش اهمیت یافته است. آیا این غول سرگرمی قادر خواهد بود با اتخاذ رویکردی متعادل‌تر و اصیل‌تر، جایگاه خود را در این بازار رقابتی باز یابد؟
