جنجال معرفی نماینده سینمای ایران به اسکار ۲۰۲۶ با انتشار بیانیه‌ای تند از سوی انجمن تهیه‌کنندگان مستقل سینمای ایران شدت گرفت. این انجمن با دفاع قاطع از تصمیم خانه سینما برای خروج از فرآیند انتخاب فیلم، حذف سه عضو اصلی توسط بنیاد سینمایی فارابی را «نقض آشکار توافق» و دخالت بیرونی در امور صنفی اعلام کرد.
خانه سینما: خروج در واکنش به حذف سه‌گانه صنفی
انجمن تهیه‌کنندگان مستقل، مسئولیت کامل بحران اخیر را متوجه نهادهای دولتی دانست و تأکید کرد که بر اساس توافق قبلی، خانه سینما به عنوان «نماینده واقعی بدنه سینمای ایران» مسئول تشکیل کمیته انتخاب بود.
نقطه مرکزی این مناقشه، حذف بدون توضیح سه چهره برجسته و مورد اعتماد جامعه سینمایی (شامل دو رئیس صنف و یک فعال حقوق صنفی) از فهرست ۱۰ نفره پیشنهادی خانه سینما توسط بنیاد سینمایی فارابی بود.
در بیانیه انجمن آمده است که تصمیم خانه سینما برای کناره‌گیری، اقدامی «شجاعانه و مسئولانه» در واکنش به این «اقدام خلاف تعهدات» بوده است تا «استقلال و اعتبار خود را در برابر دخالت‌های بیرونی معامله نکند.»
کمیته اسکار زیر سوال رفت: چرا به جای متخلفان، خانه سینما هدف قرار گرفت؟
انتقاد شدید تهیه‌کنندگان متوجه اطلاعیه کمیته اسکار بود.
انجمن در این خصوص تأکید کرد: کمیته اسکار به جای «پرسش از دولت درباره نقض آشکار توافق»، اطلاعیه‌ای صادر کرد که «متأسفانه جهت‌گیری آن نه علیه متخلفان، بلکه علیه خانه سینما بود.»
این انجمن افزود که در بیانیه کمیته حتی یادی از سه عضو حذف‌شده نشد و این نادیده گرفتن، دلیلی روشن بر «نادیده گرفتن نقش و حرمت خانه سینما» است. تعجب‌آورتر آنکه، دو عضو جدید که از سوی دولت به کمیته اضافه شده بودند، پای همان اطلاعیه را امضا کرده‌اند.
هشدار جدی به سینماگران: اعتبار خانه سینما، اعتبار تمام سینمای ایران است
انجمن تهیه‌کنندگان مستقل با ابراز تأسف از «سکوت برخی دوستان» و «هجمه‌های غیرمنصفانه» به نهاد صنفی سینماگران، این وضعیت را تضعیف‌کننده جایگاه سینمای ایران دانست.
در پایان، انجمن هشدار داد: «اعتبار و استقلال خانه سینما، اعتبار و استقلال تمام سینمای ایران است. بی‌تردید هرگونه خدشه به این نهاد، به معنای تضعیف جایگاه سینمای ایران در عرصه‌های ملی و بین‌المللی خواهد بود.»
در همین حال، فیلم «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» ساخته شهرام مکری به عنوان نماینده تاجیکستان برای حضور در بخش اسکار ۲۰۲۶ معرفی شده است.
