معرفی ۵۹ فیلم برتر انیمه در تمام دوران

انیمه یک ژانر نیست، بلکه یک رسانه است—رسانه‌ای که هنوز در غرب در حال مبارزه برای پذیرش در جریان اصلی فرهنگ عامه است. در حالی که سلطه انیمه بر مخاطبان آمریکایی قوی‌تر از همیشه است—از بلاک‌باسترهای استودیو جیبلی گرفته تا فرنچایزهایی مانند My Hero Academia که تحسین جهانی را برانگیخته‌اند—هنوز هم بسیاری از افراد، انیمیشن را صرفاً محتوای کودکانه می‌دانند.
درست است که فیلم‌های زیادی از دنیای انیمه برای تماشای والدین همراه با فرزندانشان مناسب‌اند، اما این طرز تفکر موجب سردرگمی می‌شود. چرا که نه‌تنها برخی آثار انیمه اصلاً برای کودکان مناسب نیستند، بلکه اگر آن‌ها را صرفاً “کارتون بچه‌گانه” بدانیم، از تماشای شاهکارهایی واقعاً عالی محروم خواهیم شد.

اگر تاکنون فیلم انیمه‌ای ندیده‌اید، نگران نباشید—تمام آن چیزی که در ذهنتان هست فقط لباس‌های ملوانی و عناصر جنسی اغراق‌شده نیست، همان‌طور که فیلم‌های اکشن هم فقط درباره مردهای خشن و زنان اغواگر نیستند. برای هر سلیقه‌ای چیزی پیدا می‌شود—البته باید اعتراف کرد که نام‌های هایائو میازاکی و مامورو اوشیی را زیاد خواهید دید، که البته کاملاً شایسته‌اش هستند.

چه به داستان‌های علمی-تخیلی علاقه‌مند باشید یا درام، و چه به دنبال آثار کلاسیک برای شروع باشید، در این فهرست چیزی برای شما وجود دارد.

---

۵ سانتیمتر بر ثانیه (5 Centimeters Per Second)

• کارگردان: ماکوتو شینکای
• سال: ۲۰۰۷
• مدت زمان: ۶۳ دقیقه
• رده‌بندی سنی: نامشخص
• امتیاز راتن تومیتوز: ندارد
• بازیگران: کنجی میزوه‌اشی، ساتومی هانامورا، آیاکا اونوی

این فیلم کوتاه، تراژیک، دل‌شکن و در عین حال زیباست. یکی از آثار اولیه کارگردان فیلم تحسین‌شده Your Name، که دنیای فانتزی را کنار می‌گذارد تا تصویری بی‌پرده و واقع‌گرایانه از عشق ارائه دهد. حقیقت تلخ در مرکز داستان قرار دارد: پایان خوشی برای همه نیست، و گاهی آن‌قدر بر چیزی که نداریم تمرکز می‌کنیم که زیبایی‌های اطرافمان را نادیده می‌گیریم.
هرچند این درس تلخی است، اما تماشای فیلم تجربه‌ای چشم‌نواز و احساسی است.

عنوان فیلم اشاره به سرعت افتادن گلبرگ‌های شکوفه‌ی گیلاس دارد: برخی از آن‌ها بیهوده بر زمین می‌افتند. این اثر کوچک را تماشا کنید و به یاد داشته باشید که باید از داشته‌هایتان قدردانی کنید.

---

صدای سکوت (A Silent Voice)

• کارگردان: نائوکو یامادا
• سال: ۲۰۱۶
• مدت زمان: ۱۳۰ دقیقه
• رده‌بندی سنی: نامشخص
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵٪
• بازیگران: میو ایرینو، سائوری هایامی، آویی یوکی

«صدای سکوت» با موضوعاتی دشوار سر و کار دارد که ممکن است برای برخی بینندگان سنگین باشد. فیلم با تلاش ناکام شخصیت اصلی، شویا ایشیدا، برای خودکشی آغاز می‌شود و با صراحت به بررسی دلایل او و خطاهای گذشته‌اش می‌پردازد. شویا در کودکی، هم‌کلاسی ناشنوایش، شوکو، را مورد آزار قرار داده بود. فیلم بدون لاپوشانی، پیامدهای این رفتار را به تصویر می‌کشد؛ اما تمرکز اصلی بر مسیر دشوار او برای جبران گذشته است.

رستگاری آسان به دست نمی‌آید، اما تلاش شویا نتیجه‌بخش است. فیلم در بخش‌هایی دردناک و به‌شدت واقعی است و حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. «صدای سکوت» یادآور این واقعیت است که آنچه انجام می‌دهیم مهم است—و شاید مهم‌تر از آن، آن چیزی است که پس از آن انجام می‌دهیم.

---

آکیرا (Akira)

• کارگردان: کاتسوهیرو اوتومو
• سال: ۱۹۸۸
• مدت زمان: ۱۲۴ دقیقه
• رده‌بندی سنی: R
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱٪
• بازیگران: نوزومو ساساکی، میتسوئو ایواتا، مامی کویاما

یکی از مهم‌ترین آثار کلاسیک تاریخ انیمه، که به نوعی دروازه ورود غربی‌ها به دنیای انیمیشن ژاپنی بود. «آکیرا» داستانی پیچیده و پرجزئیات دارد و نسخه سینمایی آن تلاش می‌کند دنیای وسیع مانگای اصلی را در دو ساعت خلاصه کند. هیچ فریمی از این فیلم، قدیمی به نظر نمی‌رسد و موسیقی متن آن یکی از منحصربه‌فردترین‌هاست.

داستان در فضایی پسا-آخرالزمانی و در عین حال معنوی می‌گذرد. شخصیت اصلی، تتسوئو، یکی از اعضای گروه موتورسواران است که با گذشته و حال درگیر است. وقوع یک حادثه او را در مسیر برخورد با نیروهایی فراانسانی قرار می‌دهد و همه‌چیز از کنترل خارج می‌شود. این فیلم ترکیبی است از روان‌گردانی ۲۰۰۱: ادیسه فضایی، وحشت جسمی به سبک دیوید کراننبرگ و نقدهای اجتماعی عمیق. شاهکاری که نباید از دست داد.

---

تخم فرشته (Angel’s Egg)

• کارگردان: مامورو اوشیی
• سال: ۱۹۸۵
• مدت زمان: ۷۱ دقیقه
• رده‌بندی سنی: نامشخص
• امتیاز راتن تومیتوز: ندارد
• بازیگران: جینپاچی نزو، ماکو هیودو

اگر فیلم «Begotten» را به عنوان نمادی از وحشت مذهبی می‌شناسید، «تخم فرشته» معادل آن در فضای انیمه است—با تفسیری باز و مرموز. حاصل همکاری مامورو اوشیی و یوشیتاکا آمانو (طراح Final Fantasy)، این فیلم بیشتر تصویری و استعاره‌ای است تا روایتی سرراست.

تقریباً بی‌کلام، فیلم در جهانی پسا-آخرالزمانی می‌گذرد، جایی که شخصیت‌های بی‌نام و نشان، در سکوت به مسیر خود ادامه می‌دهند. «تخم» عنوانی استعاری دارد؛ شاید نمادی از امید رهاشده‌ای باشد که خداوند در دنیای ویران به‌جا گذاشته است. این جهان رو به نابودی است، و کشتی نوح دیگر حیات را نجات نمی‌دهد. این اثر برای دوست‌داران تارکوفسکی بسیار توصیه می‌شود.

---

ژن برهنه (Barefoot Gen)

• کارگردان: موری ماساکی
• سال: ۱۹۸۳
• مدت زمان: ۸۵ دقیقه
• رده‌بندی سنی: نامشخص
• امتیاز راتن تومیتوز: ۷۵٪
• بازیگران: ایسِی میازاکی، ماساکی کُدا، تاتسویا جو

اگر می‌خواهید هم روزتان خراب شود و هم به یک فعال ضدجنگ تبدیل شوید، «ژن برهنه» را تماشا کنید. این فیلم روایتی بی‌پرده و نزدیک از بمباران اتمی هیروشیما و تأثیرات آن بر بازماندگان است. هرچند عامل بمباران (آمریکا) به‌صراحت مرکز توجه نیست، اما تأثیرات فاجعه‌بار آن بر جامعه ژاپن و کودکان، برجسته است.
این فیلم، به‌هیچ‌وجه، از شدت وحشتناک بودن چیزی کم نمی‌کند—انیمیشن بودن آن، از بار تراژدی نمی‌کاهد. اثری در حد و اندازه مستندهای تکان‌دهنده‌ای مانند Threads.

---

بل (Belle)

• بازیگران: کاهو ناکامورا، تاکرو ساتو، ریو ناریتا
• کارگردان: مامورو هوسودا
• سال تولید: ۲۰۲۱
• مدت زمان: ۱۲۴ دقیقه
• رده سنی: PG
• امتیاز راتن‌تومیتوز: ۹۵٪

ترکیب «هتسونه میکو» با «دیو و دلبر» توصیفی مناسب برای Belle است، اما انصافاً حق این افسانه‌ی مدرن را ادا نمی‌کند. «بل» در واقع شخصیت مجازی «سوزو» است؛ دختری جوان که وارد دنیایی اسطوره‌ای و آنلاین می‌شود؛ جایی پر از موسیقی، موجودات جادویی، و تراژدی‌های پنهان‌شده پشت نقاب‌های دیجیتال.

برخلاف بسیاری از پرنسس‌های داستانی، بل یک «دختر درمانده» نیست. برای نجات این «دیو»، باید قوی‌تر از هر شخصیت دیزنی ظاهر شود. مخاطبانی که تجربه‌ی خشونت خانگی داشته‌اند، توجه داشته باشند: قهرمانان این قصه به پایان خوشی می‌رسند، اما دشمن واقعی، سایه‌ی خشونت والدین است.

اگر شما یا کسی که می‌شناسید ممکن است قربانی کودک‌آزاری باشد، لطفاً با خط ملی کمک به کودک‌آزاری به شماره 1-800-4-A-Child (1-800-422-4453) تماس بگیرید یا از خدمات گفت‌وگوی زنده آن‌ها استفاده کنید.

---

پسر و مرغ ماهی‌خوار (The Boy and the Heron)

• بازیگران: سوما سانتوکی، ماساکی سودا، ایمیون، تاکویا کیمورا
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۲۰۲۳
• مدت زمان: ۱۲۴ دقیقه
• رده سنی: PG-13
• امتیاز راتن‌تومیتوز: ۹۷٪

پسر و مرغ ماهی‌خوار پایانی شایسته برای کارنامه‌ی درخشان «هایائو میازاکی» است — حتی اگر آخرین فیلمش نباشد. داستان درباره‌ی پسری است که با عذاب وجدان و غم از دست دادن مادرش دست‌وپنجه نرم می‌کند و طی سفری جادویی، خود را از نو می‌شناسد و زندگی را دوباره می‌پذیرد. این اثر، فیلمی بسیار شخصی برای میازاکی محسوب می‌شود. هرچند پر از خیال‌پردازی و سرگرمی‌های آشناست، اما همچنین ادای احترامی غم‌انگیز به دوستان از‌دست‌رفته، و یکی از عجیب‌ترین و تفسیرپذیرترین فیلم‌های اوست.

این فیلم هم می‌تواند مدخلی برای تازه‌واردان به دنیای استودیو جیبلی باشد، و هم فیلمی که بدون شناخت عمیق از تاریخچه و زندگی شخصی بنیان‌گذاران آن، به‌سختی قابل درک است. صحنه‌ای خاص در فیلم، هم کودکان و هم بزرگسالان را ممکن است به‌شدت متاثر کند — و آن‌قدر طوطی در فیلم وجود دارد که ممکن است تا ابد از آن‌ها بیزار شوید! مرغ ماهی‌خوارِ نام‌برده نیز از آن شخصیت‌های جذاب میازاکی است که صداپیشگی نسخه‌ی دوبله‌اش را رابرت پتینسونِ عجیب‌وغریب برعهده دارد.

این فیلم، ادای احترامی‌ست به گذشته‌ی استودیو جیبلی و نیز به جایگاه کنونی انیمه به‌عنوان یک مدیوم. با ترکیب سبک‌های انیمیشنی متنوع، داستانی درباره‌ی میراث، مرگ و معنای باقی‌گذاشتن اثری از خود خلق شده است؛ داستانی رنگارنگ، پرماجرا و احساسی که شایسته‌ی جایگاهی درخشان در کارنامه‌ی یک عمر فیلم‌سازی است.

قلعه‌ای در آسمان (Castle in the Sky)

• بازیگران: کِیکو یوکوزاوا، مایومی تاناکا، کُتوئه هاتسویی
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۱۹۸۶
• مدت زمان: ۱۲۴ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن‌تومیتوز: ۹۶٪

هر فیلمی از «هایائو میازاکی» یک شاهکار است و نخستین اثر او تحت پرچم تازه‌تأسیس استودیوی جیبلی نیز از این قاعده مستثنی نیست. داستان از جایی آغاز می‌شود که پسری جوان به نام «پازو» دختری را که از آسمان در حال سقوط است در آغوش می‌گیرد؛ دختری که گردن‌بندی مرموز دارد و خیلی زود مشخص می‌شود که شاهزاده‌ای به نام «شیتا» است — آخرین بازمانده‌ی شناخته‌شده از «لاپوتا»، پادشاهی شناور در آسمان که فناوری‌ای پیشرفته و اسطوره‌ای دارد.

ورود شیتا به زمین باعث به راه افتادن رقابتی دیوانه‌وار میان دزدان هوایی، مأموران دولتی و نیروهای متخاصم دیگر برای دستیابی به رازهای لاپوتا می‌شود. حالا این وظیفه‌ی پازو و شیتاست تا اسرار این پادشاهی گمشده را از چنگ کسانی که قصد دارند از آن برای سلطه‌جویی و نابودی استفاده کنند، حفظ کنند.

• بازیگران: کنجی اوتسومه، آکیرا کامییا، یوریکو یاماموتو
• کارگردان: تویوو آشیدا
• سال تولید: ۱۹۸۶
• مدت زمان: ۱۱۰ دقیقه
• رده‌بندی سنی: اعلام‌نشده
• امتیاز راتن تومیتوز: اعلام‌نشده

این انیمه‌ی کلاسیک اکشن و اغراق‌آمیز همان چیزی است که اگر فیلم The Northman را به دنیایی پسا‌آخرالزمانی با هنرهای رزمی دیوانه‌وار منتقل کنید، به‌دست می‌آید.

فیلم ادای دینی صریح به مد مکس ساخته‌ی جورج میلر است و داستان کنشیرو را روایت می‌کند؛ مسافری عبوس و متخصص در حل مشکلات با خشونت، که در جستجوی عشق از‌دست‌رفته‌اش، یولیا، است. این فیلم منشأ یکی از قدیمی‌ترین میم‌های اینترنتی است. تکنیک “ضربات صد مشت” (Hundred Fist Rush) آن‌قدر سریع و مرگبار است که قربانی تنها فرصت می‌کند قبل از منفجر شدن در توده‌ای خون‌آلود، با حیرت بپرسد: «چه شد؟». اگر خشونت را نوعی سمفونی بدانید، این فیلم در عین حال تعجب‌برانگیزانه‌ای رمانتیک است.

---

قطار کهکشانی ۹۹۹ (Galaxy Express 999)

• بازیگران: ماساکو نوزاوا، کانتا کیموتسوکی، ماساکو ایکدا
• کارگردان: رینتارو
• سال تولید: ۱۹۷۹
• مدت زمان: ۱۲۹ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: اعلام‌نشده

در این فیلم نکاتی وجود دارد که بدون آشنایی قبلی با مانگای درخشان لِیجی ماتسوموتو شاید دشوار به نظر برسد، اما نگران نباشید؛ این قصه‌ی خیالی و شاعرانه درباره‌ی پسری واقعی است که آرزو دارد به یک پینوکیوی رباتی تبدیل شود. داستانی که بیشتر باید آن را احساس کرد تا تحلیل.

در مسیر این سفر عجیب‌و‌غریب، با شخصیت‌های محبوب ماتسوموتو مانند کاپیتان هارلوک و ملکه امرالداس نیز آشنا می‌شوید. اما قلب تپنده‌ی این تراژدی، مائتل مرموز است — واقعاً به معنای واقعی کلمه. این قطار کهکشانی، سفری است که در نهایت او را به خانه بازمی‌گرداند.

---

شبح درون پوسته (Ghost in the Shell)

• بازیگران: آتساکو تاناکا، ایمسا کایومی، آکیو اوتسوکا
• کارگردان: مامورو اوشی
• سال تولید: ۱۹۹۵
• مدت زمان: ۸۲ دقیقه
• رده‌بندی سنی: اعلام‌نشده
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵٪

ستون اصلی ژانر سایبرپانک در دنیای انیمه، “شبح درون پوسته” تمام فلسفه و خشونت پنهان در مانگای ماسامونه شیرو را بیرون می‌کشد و چیزی تفکربرانگیز، غم‌انگیز و مرموز خلق می‌کند. شخصیت منفی داستان، «عروسک‌گردان» (Puppet Master)، یک هوش مصنوعی تروریست است که می‌کوشد برای تداوم خود به مرحله‌ی بعدی تکامل برسد. سرگرد کوساناگی، سایبورگی فوق‌العاده توانمند و پلیسی آینده‌نگر است که برای توقف این آشوب، به روش‌هایی تکان‌دهنده متوسل می‌شود.

---

دختری که در زمان می‌پرید (The Girl Who Leapt Through Time)

• بازیگران: رئیسا ناکا، تاکویا ایشیدا، میتسو‌تاکا ایتاکورا
• کارگردان: مامورو هوسودا
• سال تولید: ۲۰۰۶
• مدت زمان: ۹۸ دقیقه
• رده‌بندی سنی: TV-PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۴٪

می‌گویند زمان منتظر کسی نمی‌ماند، اما برای ماکوتو کوننو استثنا قائل می‌شود. او در این فیلم، به‌طور ناگهانی قدرت سفر در زمان پیدا کرده و وارد چرخه‌ای بی‌پایان از تکرار یک روز می‌شود. برخلاف آثار پیچیده‌ای مانند Steins;Gate، این فیلم بیشتر بر کشف شخصی ماکوتو تمرکز دارد و داستانی عمیقاً انسانی و احساسی را روایت می‌کند. او درمی‌یابد که گاهی باید با درد و واقعیت روبه‌رو شد تا رشد کرد. رابطه‌ی دوستانه‌ی او با چیاکی، و حضور خاله‌اش کازوکو — که خود هنرمندی منزوی و گرفتار گذشته است — بستر اصلی بلوغ شخصیتی ماکوتو را شکل می‌دهد.

این فیلم تلفیقی ظریف از رئالیسم و فانتزی است که تابستانی بی‌انتها، لبریز از غروب‌های آرام، دوستی، و اندوه پنهان در دل لحظات گذرا را به تصویر می‌کشد.

---

مدفن کرم‌های شب‌تاب (Grave of the Fireflies)

• بازیگران: تسوتومو تاتسومی، آیانو شیراایشی، یوشیکو شینوهارا
• کارگردان: ایسائو تاکاهاتا
• سال تولید: ۱۹۸۸
• مدت زمان: ۸۹ دقیقه
• رده‌بندی سنی: اعلام‌نشده
• امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰٪

اگر “مدفن کرم‌های شب‌تاب” شما را به زانو درنیاورد، شاید واقعاً انسان نیستید. مشابه با پابرهنه گن، این فیلم اثرات ویرانگر جنگ را با تمرکز بر رنج‌های انسانی روایت می‌کند. داستان حول بمباران کوبه و بی‌رحمی جامعه‌ای است که به دو کودک بی‌پناه، حتی توسط خویشاوند خودشان، رحم نمی‌کند.

سنت‌ها و نظام‌های خشک اجتماعی ژاپن زیر ذره‌بینی آرام ولی بی‌رحمانه قرار می‌گیرند، درحالی‌که کودکان در بی‌توجهی کامل از گرسنگی جان می‌سپارند. این فیلم، که زاده‌ی احساس گناه بازماندگان است، تماشایی است — اما تنها یک بار. بیشتر تماشاگران تحمل تماشای مجدد آن را ندارند.

---

کاخ متحرک هاول (Howl’s Moving Castle)

• بازیگران: چیکو بایشو، تاکویا کیمورا، تاتسویا گاشوئین
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۲۰۰۴
• مدت زمان: ۱۱۹ دقیقه
• درجه‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷٪

بر اساس رمانی از دایانا وین جونز، انیمه‌ی «کاخ متحرک هاول» برخی از عناصر واقع‌گرایانه‌ی کتاب را کنار می‌گذارد تا تمرکز را بر جادوگر مرموز، هاول، و تلاش او برای فرار از خدمت نظامی حفظ کند. سوفی، یک کلاه‌دوز نفرین‌شده، ناخواسته وارد زندگی پر از فرار و پنهان‌کاری هاول می‌شود و کم‌کم درمی‌یابد که او بسیار قهرمانانه‌تر از چیزی است که وانمود می‌کند. در این میان، آن‌ها در تلاشند تا راهی برای پایان دادن به درگیری‌ها بیابند.

البته تمام این‌ها زمینه‌ی داستانی هستند؛ محور اصلی فیلم، عشق آرام و لطیفی‌ست که میان هاول و سوفی شکل می‌گیرد. از فیلم‌های عاشقانه خوشتان نمی‌آید؟ اهمیتی ندارد. این یکی را قطعاً دوست خواهید داشت.

---

می‌خواهم پانکراس تو را بخورم (I Want to Eat Your Pancreas)

• بازیگران: لین، ماهیرو تاکاسُوگی، یوکیکو فوجیئی
• کارگردان: شینیچیرو اوشیجیما
• سال تولید: ۲۰۱۸
• مدت زمان: ۱۰۸ دقیقه
• درجه‌بندی سنی: مشخص نشده
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳٪

نه، این فیلم نسخه‌ی ژاپنی از فیلم‌های آدم‌خواری تیموتی شالامی نیست. در واقع، هیچ خوردن پانکراسی در کار نیست! پشت این عنوان جلب‌توجه‌کننده، داستانی لطیف و تأثیرگذار از بلوغ و دوستی پنهان شده است. شخصیت اصلی بی‌نام ما، با دختری در حال مرگ به نام ساکورا آشنا می‌شود؛ دختری که بیماری‌اش را از دیگران پنهان کرده، اما شخصیت اصلی تصمیم می‌گیرد او را مثل یک انسان عادی ببیند و با او رفتار کند، که همین باعث شکل‌گیری دوستی‌ای خاص میان‌شان می‌شود. این فیلم نه کاملاً تراژدی است و نه صرفاً خوشحال‌کننده، بلکه غم و شیرینی تجربه‌ی چیزی خاص اما زودگذر را با مهارت به تصویر می‌کشد.

---

اینتر استلا ۵۵۵۵ (Interstella 5555)

• بازیگران: دفت پانک
• کارگردان: کازوهیسا تاکنوچی
• سال تولید: ۲۰۰۳
• مدت زمان: ۶۵ دقیقه
• درجه‌بندی سنی: مشخص نشده
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶٪

جادوگران پین‌بال کنار بروند! «اینتر استلا ۵۵۵۵» اثری همراه با آلبوم Discovery از گروه دفت پانک است که با همکاری هنرمند افسانه‌ای، لیجی ماتسوموتو، به شکلی دیدنی جان گرفته است. این داستان بی‌دیالوگ، روایتی علمی-تخیلی و تصویری است. در دنیایی که موسیقی نیروی محرکه‌ی جهان است، یک تهیه‌کننده‌ی شرور، اعضای آبی‌رنگ گروه موسیقی Crescendolls را از سیاره‌شان می‌رباید و آن‌ها را وادار می‌کند آلبوم‌های پرفروش برایش بسازند. با نجات‌های قهرمانانه، همکاری شادمانه‌ی میان دنیاها، و ضرباهنگ بهترین آلبوم دفت پانک، «اینتر استلا ۵۵۵۵» تجربه‌ای شاد و منحصر‌به‌فرد است.

---

جین-رو: گردان گرگ‌ها (Jin-Roh: The Wolf Brigade)

• بازیگران: سومی موتو، یوشیکاتسو فوجیکی، هیرویوکی کینوشیتا
• کارگردان: هیرویوکی اوکیورا
• سال تولید: ۱۹۹۸
• مدت زمان: ۱۰۲ دقیقه
• درجه‌بندی سنی: مشخص نشده
• امتیاز راتن تومیتوز: ۵۵٪

داستان تاریک «جین-رو» بخشی از جهان روایی «سگ‌های کرِبروس» ساخته‌ی مامورو اوشی است، اما در قالب فیلمی مستقل ارائه شده که واقعاً غم‌انگیز و تأثیرگذار است. در دنیایی خیالی که نازی‌ها برنده‌ی جنگ جهانی دوم شده‌اند، ژاپن فاشیستی برای حفظ صلح از گروه‌های ویژه استفاده می‌کند. «فوزه»، یکی از سربازان این گردان، درگیر سیاست‌های پیچیده‌ای میان این نیروها می‌شود، در حالی که سرنوشت یک دختر جوان نیز در خطر است. با پیش رفتن داستان، فوزه و دختر درمی‌یابند که خود را در بازآفرینی قصه‌ی شنل قرمزی می‌بینند. اما مشخص نیست در پایان چه کسی زنده می‌ماند: دختر یا گرگ؟
راهنمایی: این فیلم سرگرم‌کننده نیست، اما طراحی و روایت آن درخشان است.

---

جوجوتسو کایسن 0 (Jujutsu Kaisen 0)

• بازیگران: مگومی اوگاتا، کانا هانازاوا، یوییچی ناکامورا
• کارگردان: سانگهو پارک
• سال تولید: ۲۰۲۱
• مدت زمان: ۱۰۵ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG-13
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸٪

فیلم «جوجوتسو کایسن 0» هم مخاطبان جدید را به خوبی جذب می‌کند و هم برای طرفداران قدیمی، سرشار از لحظات رضایت‌بخش است. شخصیت اصلی، یوتا، آن‌قدر از ورود به دبیرستان جوجوتسو توکیو سردرگم است که اجازه می‌دهد گوژوی خوش‌قیافه و مو‌سفید، تمام ماجرا را برایش توضیح دهد — و البته برای تماشاگران هم.

او اطلاعات لازم درباره نفرین‌ها، هیولاها و تمرینات ویژه را شرح می‌دهد، بدون اینکه حس کنیم این معرفی تصنعی است. وقتی قوانین پایه مشخص شد، فیلم با سرعتی بالا به روایت داستانی درباره دوستی‌های تازه، دشمنان قدیمی و مهارت‌های رزمی پاندا می‌پردازد.

پاندا در واقع یک عروسک زنده‌ی عظیم‌الجثه است که می‌تواند تغییر شکل دهد. بله، همین‌قدر عجیب. فقط با داستان همراه شوید.

---

خدمات تحویل کیکی (Kiki’s Delivery Service)

• بازیگران: مینامی تاکایاما، ری ساکوما، کیکو تودا
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۱۹۸۹
• مدت زمان: ۱۰۳ دقیقه
• رده‌بندی سنی: G
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸٪

کیکی کوچک و گربه‌ی سیاه و باوفایش، جی‌جی، بهترین جفت جادویی هستند که می‌توانید به کودکان خود معرفی کنید. کیکی با چالش‌های عاطفی ناشی از بلوغ و رشد شخصی مواجه است، که اعتماد به نفس و توانایی‌های جادویی‌اش را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در این میان، جی‌جی با گربه‌ی سفید زیبای همسایه معاشقه می‌کند و لحظاتی بامزه خلق می‌شود. این انیمه قصه‌ای آرام، مهربان و مملو از حس زندگی روستایی است، جایی که نان تازه و سرویس پستی دقیق، بخشی از لذت‌های روزمره‌اند. «خدمات تحویل کیکی» تجربه‌ای لذت‌بخش و فراموش‌نشدنی است.

---

قلعه کاگلیوسترو (Lupin III: The Castle of Cagliostro)

• بازیگران: یاسائو یامادا، سومی شیماموتو، تارو ایشیدا
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۱۹۷۹
• مدت زمان: ۱۰۰ دقیقه
• رده‌بندی سنی: اعلام‌نشده
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵٪

اگر می‌خواهید بدانید چرا لوپن یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های ژاپن است، فیلم سینمایی نخستین ساخته‌ی میازاکی را تماشا کنید. برخلاف رمان‌های فرانسوی و حتی مانگا، این نسخه نرم‌تر، طنزآمیزتر و صمیمی‌تر است.

نوه‌ی دزد معروف، آر‌سن لوپن — بله، همان شخصیت الهام‌بخش در بازی Persona 5 — درگیر ماجرایی سیاسی و پیچیده از اسکناس‌های جعلی و ترورهای مرموز می‌شود. او که به ناچار در نقش قهرمان ظاهر شده، وظیفه دارد گنج واقعی کاگلیوسترو را پیدا کند و مانع از رسیدن آن به دست کُنت شرور شود. این فیلم منبع الهام بنیان‌گذار پیکسار، جان لستر نیز بوده است. تماشای آن، لذت ناب است.

---

متروپلیس (Metropolis)

• بازیگران: کِی کوبایاشی، یوکا ایموتو، کوسی تومیتا
• کارگردان: رینتارو
• سال تولید: ۲۰۰۱
• مدت زمان: ۱۱۳ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG-13
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷٪

متروپلیس الهام‌گرفته از شاهکار صامت فریتز لانگ،  به موضوعاتی چون انسانیت، تبعیض و ساختارهای ناعادلانه اجتماعی می‌پردازد. در این شهر، روبات‌ها نه به دلیل غیرانسان بودن، بلکه به خاطر سیاست‌های هدفمند تبعیض‌آمیز، مورد ستم قرار می‌گیرند. ساختاری قدرت‌مدار که توده‌ها را مشغول جنگ با هم نگه می‌دارد تا نخبگان همچنان فرمان برانند.

این نظام ناعادلانه زمانی دچار فروپاشی می‌شود که دو فرزند دوک رد — یکی انسان و دیگری روبات — در مرکز نبردی بزرگ بر سر «روح متروپلیس» قرار می‌گیرند. فیلمی پیچیده، هوشمندانه و فراموش‌نشدنی.

---

بازیگر هزاره (Millennium Actress)

• بازیگران: مامی کویاما، شوزو ایزوکا، فومیکو اوریکاسا
• کارگردان: ساتوشی کن
• سال تولید: ۲۰۰۱
• مدت زمان: ۸۷ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳٪

فیلمی عالی برای ورود به جهان رؤیاگونه و منحصر‌به‌فرد ساتوشی کن. دو مستندساز با بازیگر بازنشسته‌ی یک استودیوی تعطیل‌شده دیدار می‌کنند، اما داستانی که او تعریف می‌کند، آن چیزی نیست که آن‌ها دنبالش بودند. زندگی چیوکو با صحنه‌هایی از فیلم‌هایش درآمیخته است — اما از نظر احساسی، همه چیز واقعی است.

این جستجو است که اهمیت دارد، نه مقصد. این سفر زیبا میان خاطرات چیوکو، گنجینه‌ای بصری و عاطفی است؛ تجربه‌ای شبیه به فصل سوم سریال «کارآگاه حقیقی»، ولی با لطافت و ظرافت خاص.

---

میرای (Mirai)

• بازیگران: موکا کامیشیرایشی، تاساکا هاتاناکا، هارو کاروکی
• کارگردان: مامورو هوسودا
• سال تولید: ۲۰۱۸
• مدت زمان: ۹۸ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱٪

فیلم «میرای» به همان مضامینی می‌پردازد که فیلم «لابیرنت» را به اثری مهم برای نوجوانان تبدیل کرده بود، اما این‌بار از نگاه یک پسر بچه. کون، پسر کوچکی است که از توجه بیش‌از‌حد خانواده به خواهر نوزادش ناراحت است. با افزایش قهر و لجبازی‌اش، او وارد سفری عجیب با نسخه‌های زمان‌پریشی خود و خواهرش می‌شود — سفری برای درک مسئولیت‌هایش به عنوان برادر بزرگ‌تر.

اگرچه فیلم برای مخاطبان بسیار کم‌سن ممکن است کمی پیچیده باشد، اما حسی لطیف و دوست‌داشتنی مانند انیمیشن «Bluey» در آن جاری است. فیلمی درباره رشد، پذیرش و خانواده.

---

همسایه من توتورو (My Neighbor Totoro)

• بازیگران: نوریو هیداکا، چیکا ساکاموتو، هیتوشی تاکاگی
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۱۹۸۸
• مدت زمان: ۸۶ دقیقه
• رده‌بندی سنی: G
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳٪

فارغ از سن، «همسایه من توتورو» تجربه‌ای آرامش‌بخش و دلگرم‌کننده است. اگرچه کودکان خیلی کوچک ممکن است ابتدا از موجود بزرگ و پشمالوی توتورو بترسند یا نگران وضعیت سلامتی مادر شخصیت‌ها شوند، اما با کمی راهنمایی از والدین، به‌راحتی با داستان همراه می‌شوند.

این فیلم برای دیگر تماشاگران، یادآوری شیرینی است از اینکه گاهی واقعاً همه چیز خوب می‌شود. و تا رسیدن آن روز، تخیل و امید، پناه ماست. تجربه‌ی یک کلاسیک واقعی را از دست ندهید — و اگر خواستید، یک عروسک نکو‌باس یا توتورو هم بگیرید. مطمئن باشید پشیمان نمی‌شوید.

---

نائوشیکا از دره باد (Nausicaa of the Valley of the Wind)

• بازیگران: سومی شیماموتو، یوجی ماتسودا، گورو نایا
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۱۹۸۴
• مدت زمان: ۱۱۷ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹٪

آخرالزمانی، همراه با حشرات عظیم و دوست‌داشتنی — «نائوشیکا» یک پیشنهاد فوری برای طرفداران «تل‌ماسه (Dune)» است. نسل‌ها پس از یک جنگ هسته‌ای، طبیعت به دشمن انسان تبدیل شده است. البته صادقانه بگوییم، بیشتر انسان‌ها هم رفتار دل‌چسبی با زمین ندارند. در میان این هرج‌ومرج، نائوشیکا برمی‌خیزد؛ شاهزاده‌ای از سرزمینی که به پیشگویی یک ناجی با لباس آبی دل بسته است. او درمی‌یابد که پاسخ این معمای مرگبار جهانی، از مهربانی آغاز می‌شود — مهربانی‌ای که باید بی‌دریغ بخشیده شود.

---

شبی در قطار کهکشانی (Night on the Galactic Railroad)

• بازیگران: مایومی تاناکا، چیکا ساکاموتو، جونکو هوری
• کارگردان: گیسابورو سوگی
• سال تولید: ۱۹۸۵
• مدت زمان: ۱۱۳ دقیقه
• رده‌بندی سنی: ندارد
• امتیاز راتن تومیتوز: اعلام نشده

گربه‌ها در فضا! یا شاید نه؟ توضیح زیاد درباره‌ی زیباییِ رازآلود فیلم «شبی در قطار کهکشانی»، لذتِ کشف تدریجی آن را از بین می‌برد. به‌نحوی، یک مأموریت ساده انسانی، به سفری جادویی در کنار گربه‌هایی در قطاری ستاره‌ای بدل می‌شود — جایی که شخصیت‌ها با دیگر مسافران برخورد می‌کنند و هرکدام داستانی برای گفتن دارند. مضمون مشترک این روایت‌ها این است: از زندگی‌ات بهترین استفاده را ببر. این رشته را نگه دار؛ تو را به مقصدی امن خواهد رساند.

---

طومار نینجا (Ninja Scroll)

• بازیگران: کویچی یامادرا، اِمی شینوهارا، تاکشی آونو
• کارگردان: یوشیاکی کاواجیری
• سال تولید: ۱۹۹۳
• مدت زمان: ۹۴ دقیقه
• رده‌بندی سنی: ندارد
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۴٪

«نینجا اسکرول» اصلاً برای کودکان مناسب نیست، اما برای بسیاری از نوجوانان نسل X، دروازه ورود به دنیای انیمه بود.

فیلم با ترکیب تاریخ واقعی دوره ادو ژاپن و ترس‌های فراطبیعی، داستان جنگجویی به نام جوبی را روایت می‌کند که باید از شوگان‌سالاری توکوگاوا در برابر نینجاهایی با قدرت‌های شیطانی محافظت کند. کوونوایچی‌ای به نام کاگرو، هم‌پیمان او می‌شود، گرچه زندگی عاشقانه‌اش به‌دلیل سم موجود در خونش، بسیار پیچیده است. با وجود این، او به‌هیچ‌وجه نقش «دوشیزه در خطر» را بازی نمی‌کند.

این انیمه کلاسیک با طراحی تصویری قوی و رنگ‌هایی غنی، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی است — فقط آن را با والدینتان نبینید.

---

فقط دیروز (Only Yesterday)

• بازیگران: یوکو هونّا، توشیرو یاناگیبا، میکی ایمای
• کارگردان: ایسائو تاکاهاتا
• سال تولید: ۱۹۹۱
• مدت زمان: ۱۱۸ دقیقه
• رده‌بندی سنی: ندارد
• امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰٪

یافتن فیلمی که زندگی درونی احساسی زنان را بدون تکیه بر کلیشه‌های کمدی‌های عاشقانه یا موزیکال به تصویر بکشد، دشوار است. «فقط دیروز» بر دلتنگی‌های تائکو، زنی مجرد در دهه بیست زندگی‌اش تمرکز دارد که هنوز درباره‌ی گذشته و رؤیاهای کودکی‌اش مطمئن نیست.

سفر او هم نمادین است و هم ضروری. او توکیو را ترک می‌کند تا در روستا قطعاتی از خود را بازیابد — جایی که تقریباً هیچ‌گاه نبوده است. این یکی از بهترین آثار ایسائو تاکاهاتا است؛ هرچند انصافاً، همه‌ی آثار او شاهکارند.

---

پاپریکا (Paprika)

• بازیگران: مگومی هایاشیبارا، تورو اموری، کاتسونوسوکه هوری
• کارگردان: ساتوشی کن
• سال تولید: ۲۰۰۶
• مدت زمان: ۹۰ دقیقه
• رده‌بندی سنی: R
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵٪

بیشتر علاقه‌مندان به سینما حداقل نام «پاپریکا» را شنیده‌اند؛ گفته می‌شود کریستوفر نولان برای ساخت فیلم «تلقین (Inception)» از آن الهام گرفته است. اما این اثر پیچیده، به‌جای تمرکز بر ملودرام‌های عاشقانه، به بررسی دوگانگی شخصیت انسان می‌پردازد — با بهره‌گیری از رؤیا و کابوس به‌عنوان پل میان ضمیر آگاه و ناخودآگاه.

عناصری از علم‌تخیلی در فیلم وجود دارد، اما بیشتر به‌عنوان بستری برای کاوش مفاهیم درونی عمل می‌کنند. دکتر چیبا و alter ego او یعنی پاپریکا، در دنیای ذهن به‌دنبال تروریست‌هایی هستند که می‌خواهند از فناوری رؤیا برای مقاصد پلید خود استفاده کنند.

---

پوکمون: اولین فیلم (Pokémon: The First Movie)

• بازیگران: ریکا ماتسوموتو، ایکوئه اوتانی، مایومی ایزوکا
• کارگردان: کونی‌هیکو یویاما
• سال تولید: ۱۹۹۸
• مدت زمان: ۷۵ دقیقه
• رده‌بندی سنی: G
• امتیاز راتن تومیتوز: ۱۶٪

منتقدان این فیلم را کودکانه تلقی کردند — و واقعاً هم همین‌طور است. اما در دل ماجراجویی‌های مربیان پوکمون، مفاهیمی پنهان شده که به‌طور شگفت‌انگیزی احترام استودیوی جیبلی به طبیعت و دیگران را یادآور می‌شود.

نخستین فیلم پوکمون به موضوعاتی چون اراده آزاد و تکامل می‌پردازد؛ در آن، میوتو — موجودی جهش‌یافته — انتقام خود را با منطقی مشابه مگنتو و عزم راسخ پیش می‌برد. این فیلم همچنین یکی از شوکه‌کننده‌ترین پیچش‌های پایانی را برای یک کودک دبستانی در چنته دارد. نگران نباشید، اش سالم می‌ماند.

---

پونیو (Ponyo)

• بازیگران: یوریا نارا، هیروکی دوی، جورج توکورو
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۲۰۰۸
• مدت زمان: ۱۰۱ دقیقه
• رده‌بندی سنی: G
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱٪

مواظب باش، آریل! پای یک دختر موقرمز دوست‌داشتنی دیگر وسط است. «پونیو» برداشت آزادی از افسانه کلاسیک «پری دریایی کوچک» نوشته هانس کریستین اندرسن است، اما بیشتر به ماهی‌های جالب و تعادل ظریف طبیعت علاقه دارد.

دختری کوچک با پدر جادوگرش و خواهرانش در زیر دریا زندگی می‌کند تا اینکه یک حادثه او را از خانه‌اش دور می‌سازد. پسربچه‌ای او را نجات می‌دهد و نامش را پونیو می‌گذارد. این اثر، ملایم‌ترین شکل یک داستان عاشقانه است — بنایی بر پایه معصومیت و امید. معرفی عالی‌ای به دنیای افسانه‌ها برای کودکان.

---

پورکو روسو (Porco Rosso)

• بازیگران: شوئیچیرو مورویاما، آکیو اوتسوکا، آکمی اوکامورا
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۱۹۹۲
• مدت زمان: ۹۴ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵٪

اگر همفری بوگارت خوکی بود، قطعاً نقش «پورکو روسو» را بازی می‌کرد. پورکو یک شکارچی جایزه‌بگیر است که مهارت‌هایش را در جنگ جهانی اول کسب کرده و حالا از هواپیمای قرمز معروفش برای ایجاد رعب در میان دزدان دریایی استفاده می‌کند.

اما او گذشته‌ای تلخ دارد — فرصت‌های از دست‌رفته و عشق‌هایی که دیگر نیستند. بدبینی‌اش آن‌قدر بر او غلبه کرده که چهره‌ی انسانی‌اش را از دست داده و به خوک بدل شده. این فیلم، سفری است در آسمان‌ها تا ببینیم آیا پورکو می‌تواند با خود و گذشته‌اش آشتی کند. آن را با تخته پنیر و «کازابلانکا» ببینید؛ شبی شیک خواهید داشت.

---

آبی کامل (Perfect Blue)

• بازیگران: جونکو ایواو، ریکا ماتسوموتو، ماساکی اوکورا
• کارگردان: ساتوشی کن
• سال تولید: ۱۹۹۷
• مدت زمان: ۸۱ دقیقه
• رده‌بندی سنی: R
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۳٪

همانند «پاپریکا»، فیلم «آبی کامل» از ساتوشی کن نیز الهام‌بخش سینمای غرب بود. دارن آرونوفسکی از سبک تصویربرداری کن در فیلم‌هایی چون «قوی سیاه» و «مرثیه‌ای برای یک رؤیا» بهره برده است. اما اصل اثر، بی‌بدیل است.

«آبی کامل» برای دوست‌داران آلفرد هیچکاک و تریلرهای روان‌شناختی ترسناک، گنجینه‌ای‌ست. میما، خواننده‌ی پاپ جوان، تصمیم می‌گیرد وارد دنیای بازیگری شود. اما ورود او به این حرفه با حضور تعقیب‌گری خطرناک که شخصیتش را موشکافانه می‌شناسد، دچار اختلال می‌شود. در نتیجه، مرز میان واقعیت و توهم برای میما محو می‌گردد. این فیلم، با پیچش‌هایی هوشمندانه، تصویری متفاوت از کلیشه‌های «زنان در خطر» ارائه می‌دهد.

---

شاهزاده مونونوکه (Princess Mononoke)

• تهیه‌کننده: Toho / Disney
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال: ۱۹۹۷
• مدت زمان: ۱۳۳ دقیقه
• درجه سنی: PG-13
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳٪

شاهزاده آشیتاکا، شاهزاده‌ای از سرزمینی کوچک، برای یافتن دلیل نفرینی که خدایی را از پای درآورده و خود او را نیز آلوده کرده، راهی سفری خطرناک می‌شود.

پاسخ‌ها او را به دل جنگلی بکر می‌برند، جایی که هنوز خدایان باستانی در آن پرسه می‌زنند، و تا مرزهای شهری آهنی که زنی مصمم، برای حفاظت از جامعه‌ای رانده‌شده آماده کشتار است. همراه آشیتاکا، مونونوکه قرار دارد؛ دختری وحشی که توسط الهه گرگ بزرگ شده. اگر فقط نامش را شنیده‌اید، وقت تماشا فرا رسیده—این فیلم یک فانتزی باشکوه است.

---

پروژه A-Ko (Project A-Ko)

• تهیه‌کننده: Discotek
• کارگردان: کاتسوهیکو نیشیجیما
• سال: ۱۹۸۶
• مدت زمان: ۸۴ دقیقه
• درجه سنی: ندارد
• امتیاز راتن تومیتوز: ندارد

هر چه بیشتر با کلیشه‌های انیمه دهه‌های ۷۰ و ۸۰ آشنا باشید، طنز علمی-تخیلی «پروژه A-Ko» برایتان بامزه‌تر خواهد بود. همه‌چیز اینجاست: دختران دبیرستانی با شخصیت‌های اغراق‌شده، زره‌های خلاف قوانین فیزیک، نبردهای مکانیکی بی‌مقدمه، و داستانی که به‌نوعی به «ظهور ژوپیتر» شباهت دارد. با وجود برخی ایرادات از جمله شوخی نامناسب با هویت جنسیتی یک نژاد بیگانه، فیلم به‌طور کلی شیرین و خودانتقادی است و از خط قرمز عبور نمی‌کند.

---

دختر انقلابی اوتنا: فیلم (Revolutionary Girl Utena: The Movie)

• تهیه‌کننده: Toei
• کارگردان: کونهیکو ایکوهارا
• سال: ۱۹۹۹
• مدت زمان: ۸۷ دقیقه
• درجه سنی: ندارد
• امتیاز راتن تومیتوز: ندارد

این همان فیلمی است که در آن دو دختر به یک خودرو تبدیل می‌شوند—یا به‌عبارت بهتر، نماد تحول. فیلم که به‌شکلی عجیب و سوررئال، مشابه «اوا» است، درباره سفر به بزرگسالی و پذیرش خود است. سبک بصری شوژو، در این فیلم به اوج رسیده و رابطه اوتنا و آنتی با طنین‌های «رز ورسای» یادآور عشق‌های غیر متعارف است. زیبایی بصری آن خیره‌کننده و مفهومی، تجربه‌ای شبیه خواب.

---

کارناوال ربات‌ها (Robot Carnival)

• تهیه‌کننده: Crunchyroll
• کارگردانان: کاتسوهیرو اوتومو، مانابو اوهاشی، یاسئومی اوتسومو
• سال: ۱۹۸۷
• مدت زمان: ۹۱ دقیقه
• درجه سنی: ندارد
• امتیاز راتن تومیتوز: ندارد

«کارناوال ربات‌ها» یک مجموعه آنتولوژی شگفت‌انگیز و عجیب است که در دهه ۹۰ نوجوانان زیادی از طریق برنامه Toonami با آن آشنا شدند. فیلم با دو داستان کوتاه از کارگردان «آکیرا» آغاز و پایان می‌گیرد. آثار برجسته آن شامل «ابر» (Cloud) داستانی بی‌کلام و شاعرانه درباره یک ربات تنها، و «حضور» (Presence)، داستانی در سبک ترسناک و فلسفی در مورد هوش مصنوعی و هویت است.

---

روژین زد (Roujin Z)

• تهیه‌کننده: Central Park Media
• کارگردان: هیرویوکی کیتاکوبو
• نویسنده: کاتسوهیرو اوتومو
• سال: ۱۹۹۱
• مدت زمان: ۸۴ دقیقه
• درجه سنی: PG-13
• امتیاز راتن تومیتوز: ندارد

ژاپن دهه‌هاست با بحران مراقبت از سالمندان دست‌و‌پنجه نرم می‌کند و «روژین زد» با روایتی طنزآمیز و تلخ به این موضوع می‌پردازد. داستان درباره تختخوابی مکانیکی است که می‌تواند تمام نیازهای یک سالمند را بدون دخالت انسان برطرف کند—اما این فقط ظاهر ماجراست. خیلی زود مشخص می‌شود که این فناوری به‌طور پنهانی توسط دولت برای مقاصد نظامی توسعه یافته و اوضاع به سرعت از کنترل خارج می‌شود. فیلمی کم‌تر شناخته‌شده اما تامل‌برانگیز.

---

خزندگان آسمان (The Sky Crawlers)

• تهیه‌کننده: Warner Bros.
• کارگردان: مامورو اوشی
• سال: ۲۰۰۸
• مدت زمان: ۱۲۲ دقیقه
• درجه سنی: PG-13
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۰٪

«خزندگان آسمان» ترکیبی از سربازان کودک در دنیای «گاندام» و نبردهای هوایی «تاپ گان» است. در دنیایی که دیگر جنگ‌های واقعی وجود ندارد، شرکت‌های نظامی خصوصی در نبردهای نمایشی شرکت می‌کنند تا نیاز ساختگی جامعه به درگیری را ارضا کنند. «کیلدرن»‌ها، سربازانی ژنتیکی و قابل جایگزینی هستند که از واقعیت دروغینی که در آن گیر افتاده‌اند، بی‌خبرند. فیلمی عمیق و روانشناسانه که با زیبایی بصری چشم‌نوازش خیره‌کننده است.

---

شهر ارواح (Spirited Away)

• تهیه‌کننده: Toei / Disney
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال: ۲۰۰۱
• مدت زمان: ۱۲۵ دقیقه
• درجه سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۷٪

وقتی پدر و مادر چی‌هیرو در راه سفر به شهری متروک می‌رسند، گرفتار جادویی تاریک می‌شوند—و تبدیل به خوک. حالا چی‌هیرو برای نجات خانواده‌اش در حمام‌خانه‌ای پر از ارواح و شیاطین کار می‌کند. هر لحظه از این انیمیشن نماد بلوغ، خودشناسی و بازشناسی هویت است. به‌درستی با «شاهزاده مونونوکه» برای عنوان بهترین فیلم استودیو جیبلی رقابت می‌کند.

---

جنگ‌های تابستانی (Summer Wars)

• تهیه‌کننده: Warner Bros.
• کارگردان: مامورو هوسودا
• سال: ۲۰۰۹
• مدت زمان: ۱۱۴ دقیقه
• درجه سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۷۹٪

اگر «Ready Player One» را از تمام ارجاعات بی‌ربط پاک کنید و آن را با هشدارهایی درباره آینده واقعیت مجازی ترکیب کنید، به «جنگ‌های تابستانی» می‌رسید. داستان درباره نوجوانی است که به‌صورت ناخواسته، آسیب‌پذیری سیستم دنیای مجازی را فاش می‌کند و این اشتباه باعث ایجاد بحرانی جهانی می‌شود. فیلم تلفیقی از درام خانوادگی سنتی با اکشن مدرن و بحران‌های دیجیتالی است.

---

سوزومه (Suzume)

• تهیه‌کننده: Toho
• کارگردان: ماکوتو شینکای
• سال: ۲۰۲۲
• مدت زمان: ۱۲۲ دقیقه
• درجه سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶٪

سوزومه، اثری زیبا و عمیق درباره سوگواری، پذیرش و معنای بازگشت به خانه است. فیلم با حس و حالی خیال‌انگیز، دنیای روزمره را با درهایی جادویی که به فاجعه منتهی می‌شوند درمی‌آمیزد. سوزومه و پسر مرموزی به‌نام سوتا تلاش می‌کنند جلوی فاجعه‌ای جهانی را بگیرند، درحالی‌که با احساسات شخصی و عشق ناشناخته‌ای نیز مواجه‌اند. فیلمی شاعرانه که همچون «نام تو» پیوندهای فراموش‌نشدنی را به تصویر می‌کشد.

---

افسانه شاهزاده کاگویا (The Tale of the Princess Kaguya)

• تهیه‌کننده: Toho / Disney
• کارگردان: ایسائو تاکاهاتا
• سال: ۲۰۱۳
• مدت زمان: ۱۳۷ دقیقه
• درجه سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰٪

کودکی که درون یک ساقه بامبو یافت می‌شود، به‌جای زندگی آزادانه، به گوهر دنیای اشرافی بدل می‌گردد. فیلم با روایتی دل‌نشین به پرسش‌هایی درباره مرگ، اختیار و ارزش‌های مادی می‌پردازد. با طراحی بصری آبرنگ‌گونه‌اش، این اثر آخرین شاهکار ایسائو تاکاهاتا و نامه‌ای عاشقانه به زندگی، زنان و رهایی درون است.

---

پدرخوانده‌های توکیو (Tokyo Godfathers)

• تهیه‌کننده: Sony Pictures
• کارگردان: ساتوشی کن
• سال: ۲۰۰۳
• مدت زمان: ۹۲ دقیقه
• درجه سنی: PG-13
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱٪

اگر تیم عجیب‌وغریب «یاکوزا» قرار بود نسخه ژاپنی «سه مرد و یک بچه» را بازی کنند، نتیجه‌اش «پدرخوانده‌های توکیو» می‌شد. در شبی کریسمسی، سه فرد بی‌خانمان کودکی را در زباله‌ها می‌یابند و تصمیم می‌گیرند از او مراقبت کنند. با نگاهی انسانی به موضوع بی‌خانمانی، بحران هویت و پذیرش، فیلم با طنز، گرما و اندکی معجزه به درون قلب بیننده نفوذ می‌کند.

---

Vampire Hunter D (شکارچی خون‌آشام دی)

• بازیگران: کانتو شیوزاوا، میچی تومیزاوا، سئیزو کاتو
• کارگردان: تویوو آشیدا
• سال: ۱۹۸۵
• مدت: ۸۰ دقیقه
• رده‌بندی سنی: ندارد
• امتیاز راتن‌تومیتوز: ۷۸٪

در ژاپن، «شکارچی خون‌آشام دی» پدیده‌ای کوچک اما تأثیرگذار محسوب می‌شود؛ جایی که رمان‌های سبک و محبوب «هیدیوکی کیکوچی» با تصویرگری‌های ظریف «یوشیتاکا آمانو» همیشه پرفروش هستند.

این انیمه از نظر بصری بین طراحی‌های لطیف آمانو و سبک برجسته‌تر کارگردان «آشیدا» (معروف به Fist of the North Star) تعادلی جالب ایجاد می‌کند و در عین حال، وفادار به داستان کیکوچی باقی می‌ماند.

«دوریس لنگ» برای نجات از گزند «کنت ماگنوس لی» به شکارچی خون‌آشام نیاز دارد، اما انتظار ندارد که قهرمانش خود یک «دهامپیر» باشد؛ موجودی نیمه انسان-نیمه خون‌آشام با انگیزه‌ای شخصی برای شکار نجیب‌زادگان خون‌آشام. این فیلم، یکی از دروازه‌های ورود مخاطبان غربی به انیمه در دوران «تونامی»، هنوز هم تماشایی است.

---

Vampire Hunter D: Bloodlust (شکارچی خون‌آشام دی: عطش خون)

• بازیگران: هیدییوکی تاناکا، کویچی یامادرا، مگومی هایاشیبارا
• کارگردان: یوشیاکی کاواجیری
• سال: ۲۰۰۱
• مدت: ۱۰۲ دقیقه
• رده‌بندی سنی: R
• امتیاز راتن‌تومیتوز: ۷۲٪

«یوشیاکی کاواجیری» (کارگردان Ninja Scroll) در اقتباس آثار «کیکوچی» ید طولایی دارد. این انیمه اقتباسی است از سومین رمان «دی» با عنوان تعقیب مرگ اهریمنی و هنر «آمانو» را با سبکی خشونت‌آمیز اما آرامش‌بخش به نمایش می‌گذارد. دی این بار به دنبال خون‌آشام نجیبی به نام «مایر لینک» می‌رود که دختری به نام «شارلوت» را ربوده؛ هرچند مشخص می‌شود این ربایش با رضایت خود شارلوت انجام شده.

دی این‌بار با گروهی دیگر از شکارچیان خون‌آشام، شهری پر از جهش‌یافته‌ها به نام «باربروآی»، و یک نجیب‌زاده‌ی خون‌آشام خطرناک‌تر به نام «کنتس باتوری» روبه‌روست.

---

Voices of a Distant Star (صدای ستاره‌ای دور)

• بازیگران: میکا شینهارا، ماکوتو شینکای
• کارگردان: ماکوتو شینکای
• سال: ۲۰۰۲
• مدت: ۲۵ دقیقه
• رده‌بندی سنی: ندارد
• امتیاز راتن‌تومیتوز: ندارد

گرچه این داستان عاشقانه‌ی تراژیک بسیار کوتاه است (تنها ۲۵ دقیقه)، اما از نظر احساسی و بصری آن‌قدر قوی‌ست که تجربه‌ای کامل را رقم می‌زند. «Voices of a Distant Star» به‌ندرت موفق شده پیوندی عاطفی را از طریق پیامک‌هایی که میان «سومی» و «نوبورو» رد و بدل می‌شود به شکلی بصری و مؤثر به تصویر بکشد. سومی به‌تدریج در حال دور شدن از زمین و رفتن به اعماق فضاست تا از زمین در برابر حمله‌ی بیگانگان محافظت کند. جنگ در واقع بهانه‌ای‌ست؛ آن‌چه اهمیت دارد، فاصله‌ی زمانی رو به افزایش در ارتباط‌شان و حس دلتنگی ناشی از آن است. این انیمه تقریباً به‌طور کامل توسط «ماکوتو شینکای» ساخته شده: نویسنده، کارگردان، انیماتور و صداپیشه.

---

Weathering with You (نام تو در هوای بارانی)

• بازیگران: نانا موری، کوتارو دایگو
• کارگردان: ماکوتو شینکای
• سال: ۲۰۱۹
• مدت: ۱۱۲ دقیقه
• رده‌بندی سنی: PG-13
• امتیاز راتن‌تومیتوز: ۹۲٪

شینکای، با سبک رئالیسم جادویی خود، در این فیلم هم قصه‌ای از طرد اجتماعی و آشفتگی زیست‌محیطی را روایت می‌کند. «هوداکا» نوجوانی فراری است که با کارهای پاره‌وقت سعی می‌کند از خانه‌ی پرمشکلش فرار کند. او در ادامه با دختری به نام «هینا» آشنا می‌شود که توانایی خارق‌العاده‌ای دارد: کنترل آب‌وهوا. با طولانی‌تر شدن فصل‌های بارانی، این توانایی ارزشی خاص پیدا می‌کند. اما زندگی آن‌قدرها هم ساده نیست و انتخاب‌ها، پیامدهایی پیچیده دارند.

---

Whisper of the Heart (زمزمه‌ی قلب)

• بازیگران: یوکو هونّا، ایسی تاکاهاشی، شیگرو تسویوگوچی
• کارگردان: یوشیفومی کوندو
• سال: ۱۹۹۵
• مدت: ۱۱۱ دقیقه
• رده‌بندی سنی: G
• امتیاز راتن‌تومیتوز: ۹۴٪

بر خلاف آنچه از تیزرها برداشت می‌شود، «زمزمه‌ی قلب» چندان هم درباره‌ی گربه‌ها نیست. این فیلم دل‌نشین، داستان عشق و کشف استعدادهای خلاقه را در دل زندگی روزمره به تصویر می‌کشد. فیلمی درباره‌ی دلشوره‌ها و شیرینی‌های آفرینش هنری و تأثیر آن بر زندگی. یکی از زیباترین استفاده‌های سینمایی از آهنگ «Country Roads, Take Me Home» جان دنور در همین فیلم رخ می‌دهد.

در ادامه ترجمه‌ی فارسی معرفی چهار انیمه‌ی دیگر از مقاله آورده شده است:

---

باد برمی‌خیزد (The Wind Rises)

• بازیگران: هیده‌آکی آنو، میئوری تاکیموتو، هیدتوشی نیشیجیما
• کارگردان: هایائو میازاکی
• سال تولید: ۲۰۱۳
• مدت زمان: ۱۲۶ دقیقه
• درجه‌بندی سنی: PG-13
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۸٪

هایائو میازاکی و هیدئو کوجیما یک شباهت عجیب دارند: هر دو شیفته‌ی زیبایی ماشین‌ها هستند، حتی آن‌هایی که برای جنگ ساخته شده‌اند، اما همزمان از جنگ و پیامدهای آن متنفرند.

در این فیلم، میازاکی عشقش به هواپیماها را در قالب داستانی نیمه‌زندگی‌نامه‌ای از مهندس واقعی، جیرو هوریکوشی، بازگو می‌کند. او سازنده‌ی جنگنده‌های Mitsubishi A5M و زیرو بود که نقش بزرگی در نبردهای اقیانوس آرام در جنگ جهانی دوم داشتند. فیلم، قدرت ویرانگر این هواپیماها در میدان نبرد را نادیده نمی‌گیرد، اما در کنار آن، رنج و ناراحتی هوریکوشی از این‌که زیبایی پرواز به ابزاری برای جنگ تبدیل شده نیز به‌تصویر کشیده می‌شود.

---

بال‌های هونئامیزه (Wings of Honneamise)

• بازیگران: لئو موری‌موتو، میتسوکی یایوی، آیا موراتا
• کارگردان: هیرویوکی یاماگا
• سال تولید: ۱۹۸۷
• مدت زمان: ۱۱۹ دقیقه
• درجه‌بندی سنی: مشخص نشده
• امتیاز راتن تومیتوز: ۱۰۰٪

اولین فیلم استودیو گایناکس که گاهی با عنوان کامل «نیروی فضایی سلطنتی: بال‌های هونئامیزه» شناخته می‌شود، با استفاده از یک تاریخ جایگزین، درباره‌ی اثرات بلندمدت مسابقه فضایی صحبت می‌کند؛ اما نه از دید رقابت، بلکه از زاویه‌ی نزدیکی ملت‌ها.

همان‌طور که از گایناکس انتظار می‌رود، فیلم مفاهیم زیادی را مطرح می‌کند. هرچند گاهی کمی مردسالارانه به‌سبک دهه‌ی ۸۰ میلادی است، اما پایان‌بندی پخته‌ای دارد. «بال‌های هونئامیزه» از نظر بصری خیره‌کننده است و نگاه دقیقی به دانش لازم برای رسیدن به مدار پایدار فضایی دارد. این فیلم کلاسیکی بزرگ است که خالقانی چون مامورو اوشی و هایائو میازاکی را مجذوب خود کرده.

---

فرزندان گرگ (Wolf Children)

• بازیگران: تاکائو اوساکا، آئویی میازاکی، هارو کورُوکی
• کارگردان: مامورو هوسودا
• سال تولید: ۲۰۱۲
• مدت زمان: ۱۱۷ دقیقه
• درجه‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵٪

«فرزندان گرگ» اصلاً فیلمی برای طرفداران آثار فانتزی «فری» نیست! کودکان نیمه‌گرگ این داستان، استعاره‌ای از واقعیت‌های سخت و خسته‌کننده‌ی والدگری در تنهایی هستند.

شاید تصویر کاملی از تجربه‌ی انسانی نباشد — معمولاً آن‌قدرها هم تنها نیستیم — اما هر پدر یا مادری که کودکی نوپا دارد، راحت می‌پذیرد که بچه‌اش گاهی واقعاً مثل گرگ رفتار می‌کند! اگر از دوران «بلوئی» گذشته‌اید، این فیلم را برای خودتان ببینید و دلگرم شوید که در حال انجام بهترین کاری هستید که می‌توانید. بعد آن را با فرزندان بزرگ‌ترتان تماشا کنید، چون آن‌ها هم دوستش خواهند داشت.

---

نام تو (Your Name)

• بازیگران: مونه کامیشیرایشی، ریونوسوکه کامیکی
• کارگردان: ماکوتو شینکای
• سال تولید: ۲۰۱۶
• مدت زمان: ۱۰۷ دقیقه
• درجه‌بندی سنی: PG
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸٪

اگر فقط قرار است یک فیلم از ماکوتو شینکای ببینید، حتماً «نام تو» را انتخاب کنید. این فیلم به همان اندازه که خنده‌دار است، عاطفی و تأثیرگذار نیز هست. در حالی که از فرمول «تغییر بدن» استفاده می‌کند، آن را به سطحی واقع‌گرایانه و گاهی تلخ و شیرین می‌برد. دختری روستایی به نام میتسوها، به‌طور ناگهانی با پسری شهری به نام تاکی جا‌به‌جا می‌شود.

آن‌ها سعی می‌کنند بفهمند چه اتفاقی در حال رخ دادن است، اما به‌زودی درمی‌یابند که نه‌تنها مکان، بلکه زمان نیز آن‌ها را از هم جدا کرده، و رویدادی کیهانی — برخورد یک شهاب‌سنگ — نقش پررنگی در زندگی‌شان داشته است. این فیلم یک بلاک‌باستر واقعی ژاپنی است؛ عاشقانه، تأثیرگذار و لطیف.