سینمای مکزیک در گذر زمان: از فراموششدگان تا روما!

در دنیای سینما، مکزیک را اغلب با فیلمهای پر از خشونت، کارتلهای مواد مخدر و داستانهای گانگستری میشناسیم. اما آیا این تمام تصویر سینمای مکزیک است؟ در این مقاله، قصد داریم تا شما را با جنبههای دیگری از سینمای مکزیک آشنا کنیم؛ جنبههایی که شاید کمتر دیده شدهاند اما به همان اندازه جذاب و تأثیرگذارند.
همیشه قرار نیست سینمای مکزیک را با فیلمهای کلیشهای و تکراری بشناسیم. حال که فرصت پیش آمده تلاش میکنیم تا شما را با جنبههای کمتر شناخته شده و در عین حال بسیار مهم این سینما آشنا کنیم. از داستانهای عاشقانه و خانوادگی گرفته تا فیلمهای مستند و اجتماعی، سینمای مکزیک حرفهای زیادی برای گفتن دارد.
دعوت میکنیم تا در ادامه با فلاتو همراه باشید و با دنیای متنوع سینمای مکزیک بیشتر آشنا شوید.
معرفی فیلمهای مکزیکی با داستان های خاص متفاوت:
1. (عشق سگی) Amores Perros
- کارگردان: الخاندرو گونزالس اینیاریتو
- سال انتشار: 2000
- بازیگران: گائل گارسیا برنال، امیلیو اچواریا، گویا تولدو
- امتیاز IMDb: 8.1
این فیلم سه داستان مجزا اما مرتبط را روایت میکند که همگی در مکزیکوسیتی رخ میدهند و با یک تصادف رانندگی به هم گره میخورند. فیلم با سبک روایی غیرخطی، خشونت، عشق و خیانت را به تصویر میکشد و به بررسی تاریکیهای روح انسان میپردازد.
2. (همچنین مادرت را) Y Tu Mamá También
- کارگردان: آلفونسو کوارون
- سال انتشار: 2001
- بازیگران: گائل گارسیا برنال، دیهگو لونا، ماریبِل وردو
- امتیاز IMDb: 7.7
این فیلم داستان دو نوجوان، خولیو و تنوخ، را روایت میکند که در تابستانی داغ در مکزیک با زنی مسنتر به نام لوئیزا آشنا میشوند. آنها با هم سفری جادهای را به مقصد یک ساحل خیالی آغاز میکنند. لوئیزا که رازی تلخ را پنهان کرده، نقش راهنما را برای این دو نوجوان ایفا میکند و به آنها درسهای عمیقی درباره زندگی، عشق و رشد فردی میدهد.
فیلم با روایتی صمیمی، طنز تلخ و لحظات احساسی، تصویری واقعی از بلوغ و گذر از نوجوانی به دنیای بزرگسالی ارائه میدهد.
3. (هزارتوی پن) Pan’s Labyrinth
- کارگردان: گیرمو دل تورو
- سال انتشار: 2006
- بازیگران: ایوانا بائکیرو، سرژی لوپس، ماریبل وردو
- امتیاز IMDb: 8.2
اوفلیا در نزدیکی خانهشان یک هزارتوی اسرارآمیز را کشف میکند، جایی که با موجودی مرموز به نام پن روبهرو میشود. پن به او میگوید که او شاهزادهی گمشدهی یک قلمروی جادویی است و برای اثبات هویتش باید سه مأموریت خطرناک را انجام دهد. درحالیکه اوفلیا با هیولاها و چالشهای هولناک روبهرو میشود، واقعیت تلخ زندگیاش نیز بیشازپیش با خشونت و ظلم در هم میآمیزد.
فیلم با ترکیب شگفتانگیز فانتزی و تاریخ، داستانی تلخ، زیبا و نمادین از جنگ، معصومیت و سرنوشت را روایت میکند.
4. (روما) Roma
- کارگردان: آلفونسو کوارون
- سال انتشار: 2018
- بازیگران: یالیتزا آپاریسیو، مارینا دتاویرا
- امتیاز IMDb: 7.7
داستان در دوران پرتنش سیاسی و اجتماعی مکزیک روایت میشود، جایی که کلئو، که در خانهای متعلق به یک خانواده مرفه کار میکند، به عنوان عضوی از طبقه پایین جامعه با چالشهای زیادی روبهرو است. در حین رسیدگی به امور خانه و نگهداری از فرزندان خانواده، او با بحرانهای شخصی و عاطفی خود نیز مواجه میشود، از جمله بارداری ناخواسته و ترک شدن از سوی شریک زندگیاش.
فیلم علاوه بر روایت زندگی فردی کلئو، به طور ظریف مسائل طبقاتی، نژادی و اجتماعی را در مکزیک بررسی میکند و تصویری از نابرابریها و بیعدالتیها در یک جامعه سنتی و در حال تغییر به دست میدهد. روما با صحنههای بصری قدرتمند و موسیقی متناسب، اثری عمیق و انسانی دربارهی زندگی و سختیهای آن است.
5. (جنایت پدر آمارو) The Crime of Father Amaro
- کارگردان: کارلوس کاررا
- سال انتشار: 2002
- بازیگران: گائل گارسیا برنال، آنا کلودیا تالانکون
- امتیاز IMDb: 6.7
استان دربارهی پدر آمارو، یک کشیش جوان و تازهکار است که به شهری کوچک در مکزیک منتقل میشود. او که در آغاز در تلاش است تا زندگی مذهبی و دینیاش را دنبال کند، به زودی درگیر یک ماجرای عاشقانه ممنوعه با آنا، دختری از خانوادهای فقیر، میشود. این رابطه به سرعت پیچیده میشود و کشیش جوان با چالشهایی بزرگ در برابر ایمان، اخلاقیات و قوانینی که به آنها وفادار است، روبهرو میشود.
فیلم با نقدی تند به فساد در کلیسا و نهادهای دینی، آزادی فردی، تناقضهای اخلاقی و پیچیدگیهای روابط انسانی را به تصویر میکشد. “جنایت پدر آمارو” نه تنها داستانی عاشقانه و پرحاشیه است، بلکه انتقادی عمیق از ساختارهای اجتماعی و دینی نیز ارائه میدهد.
6. (کرونوس) Cronos
- کارگردان: گیرمو دل تورو
- سال انتشار: 1992
- بازیگران: فدریکو لوپی، ران پرلمن
- امتیاز IMDb: 6.7
داستان فیلم حول یک وسیله مرموز به نام کرونوس میچرخد؛ دستگاهی کوچک و پیچیده که توسط یک آلفونسو ساخته شده و قادر است به دارنده خود جاودانگی بدهد. این وسیله با تزریق مادهای خاص به بدن، پیری و مرگ را از بین میبرد، اما به قیمت ایجاد پیامدهایی تاریک و وحشتناک. داستان از زبان فدریکو، یک پیرمرد به نام کرمن شروع میشود که در هنگام کشف این دستگاه به دنبال درمان بیماری خود و پسرش میگردد.
فیلم به طور ظریف مفهومی عمیق در مورد جاودانگی، فریب زمان، و تبعات اخلاقی تکنولوژی ارائه میدهد و با ترکیب وحشت و درام، به بررسی تاریکیهای درون انسانها و پیامدهای فرار از مرگ میپردازد.
7. (فراموششدگان) Los Olvidados
- کارگردان: لوئیس بونوئل
- سا ل انتشار: 1950
- بازیگران: استلا ایندیا، میگوئل اینکونترا، روبرتو کوبو
- امتیاز IMDb: 8.2
داستان فیلم درباره گروهی از کودکان خیابانی فقیر است که در حاشیههای جامعه مکزیکوسیتی زندگی میکنند و تلاش میکنند برای بقا از شرایط سخت اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی عبور کنند. شخصیت اصلی فیلم خوان، پسری جوان است که در این دنیای بیرحم به همراه دوستانش درگیر دزدی و خشونت میشود.
فیلم به طور تلخ و مستندگونه، به فقر، جرم، خشونت، و بیعدالتی اجتماعی میپردازد و این موضوعات را به شدت نقد میکند. بونوئل با استفاده از رویکردی واقعگرایانه و اغلب تلخ، از طریق داستان کودکان در تلاش برای زنده ماندن، به بررسی تأثیرات مخرب فقر و نابرابریهای اجتماعی بر روحیه و رفتار انسانها میپردازد.
فراموششدگان نه تنها به عنوان یک فیلم اجتماعی و درام انسانی شناخته میشود، بلکه به عنوان یک اثر انتقادی، پرده از معضلات اجتماعی مکزیک و حتی کل جوامع در حال توسعه برمیدارد. این فیلم یکی از نخستین آثار در سینمای مکزیک بود که به شکل جدی و بدون هیچ پردهپوشی، واقعیت تلخ فقر و محرومیت را به نمایش گذاشت.
8. (مانند آب برای شکلات) Like Water for Chocolate
- کارگردان: آلفونسو آرو
- سال انتشار: 1992
- بازیگران: مارکو لئوناردی، لومی کاوازوس
- امتیاز IMDb: 7.1
این فیلم براساس رمان معروف لاورا اسکیول ساخته شده و داستانی عاشقانه و پرشور را با عناصری جادویی و فرهنگی روایت میکند.
داستان در مکزیک در آغاز قرن بیستم جریان دارد و دربارهی تیتا، یک زن جوان و عاشق است که در خانوادهای سنتی بزرگ شده است. تیتا عاشق پدرسیا است، اما به دلیل قوانین سختگیرانه خانوادهاش، به او اجازه نمیدهند که با او ازدواج کند. در عوض، خواهرش روزا مجبور به ازدواج با پدرسیا میشود، اما تیتا همچنان احساسات خود را پنهان میکند.
در این فیلم، آشپزی نقش برجستهای دارد و غذاها نه تنها به عنوان نمادی از فرهنگ و سنت، بلکه به عنوان ابزاری برای انتقال احساسات و عواطف درون شخصیتها استفاده میشود. هر غذایی که تیتا آماده میکند، تأثیرات جادویی و احساسی بر روی کسانی که آن را میخورند میگذارد و به این ترتیب، آشپزی به یک زبان برای بیان عشق، غم و شور تبدیل میشود.
فیلم با ترکیب رمانتیک، جادویی و درام اجتماعی به بررسی روابط انسانی، سنتها و نهادهای خانوادگی پرداخته و تاثیرات عمیق احساسات در زندگی افراد را نشان میدهد.
9. (نور خاموش) Silent Light
- کارگردان: کارلوس ریگاداس
- سال انتشار: 2007
- بازیگران: کورنلیو وال، ماریا پادیا
- امتیاز IMDb: 7.2
داستان دربارهی ژوان، مردی مذهبی و خانوادهدار است که با آنی، همسرش، زندگی میکند و چهار فرزند دارند. اما زمانی که ژوان عاشق ماریا، زنی دیگر از جامعهشان، میشود، وارد یک بحران احساسی و اخلاقی عمیق میشود. او میان عشق به همسرش و احساسات جدیدی که نسبت به ماریا پیدا کرده است، گرفتار میشود و این کشمکش درونی، او را به نقطهای از بحران روحی میبرد.
فیلم با زبان آرام و استفاده از تصاویر طبیعی و متفکرانه به مسائلی چون گناه، عشق، وفاداری، و رستگاری میپردازد. در این اثر، آرامش و سکوت به عنوان عناصر مهمی در ارتباطات انسانی و روابط درونی شخصیتها به کار رفتهاند. «نور خاموش» فیلمی است که به بررسی تضادهای دینی و احساسی در یک جامعه بسته و سنتی میپردازد و به سوالات پیچیدهای در مورد اخلاق، ایمان و انتخابهای شخصی میانجامد.
10. (ماکاریو) Macario
- کارگردان: روبرتو گاوالدون
- سا ل انتشار: 1960
- بازیگران: ایگناسیو لوپز، پینا پلگرین
- امتیاز IMDb: 7.9
داستان دربارهی ماکاریو، مردی فقیر است که در دوران استعمار مکزیک زندگی میکند و آرزوی یک وعده غذایی بدون نگرانی و رهایی از فقر را دارد. روزی او موفق میشود یک مرغ را سر جاده پیدا کند و آن را برای خود نگه میدارد تا در آرامش آن را بپزد و بخورد. در حین این لحظه خصوصی، مرگ، خدا و شیطان به سراغ او میآیند و هر کدام از او چیزی میخواهند. این ملاقاتها آغازگر یک داستان فلسفی است که در آن ماکاریو باید بین خواستههای مختلف و ارزشهای اخلاقی خود انتخاب کند.
فیلم بهطور نمادین و از دیدگاههای مختلف، مسائل پیچیدهای مانند فقر، مرگ، سرنوشت، و عدالت را به تصویر میکشد. از آنجا که ماکاریو در مواجهه با مرگ و قدرتهای الهی و شیطانی قرار میگیرد، داستان او به یکی از جستجوهای معنوی تبدیل میشود که در نهایت به درک حقیقت و واقعیتهای زندگی و مرگ میانجامد. ماکاریو نه تنها یک داستان اجتماعی و اخلاقی است، بلکه به بررسی عمیق دنیای روحانی و انسانی نیز میپردازد.
جمع بندی
حال سوالی که پیش می آید این است که از نظر شما، کدام فیلم مکزیکی بیشتر از همه توانسته این ویژگیها را نشان دهد و با مخاطب ارتباط برقرار کند؟ به نظر شما، چه فیلمهای دیگری از سینمای مکزیک هستند که ارزش تماشا کردن دارند و میتونن نگاه ما را به این سینما تغییر بدهند؟
خوشحال میشویم نظرات و تجربههای خود را از دیدن فیلمهای مکزیکی با ما به اشتراک بگذارید.