هرکسی که سریال جدید وینس گیلیگان با عنوان «Pluribus» در اپل تی‌وی را تماشا کرده باشد، احتمالاً متوجه یک پیام کوتاه اما قاطع در تیتراژ پایانی آن شده است: «این نمایش توسط انسان‌ها ساخته شده است.» جمله‌ای که، متأسفانه، احتمال دارد به‌زودی به یک اعلامیه رایج در آثار هنری تبدیل شود، چرا که دنیای رسانه به‌سوی آینده‌ای مملو از تولیدات مصنوعی و کم‌ارزش در حرکت است. اما گیلیگان آشکارا در سوی مقابل این جریان قرار دارد.
او به‌تازگی دیدگاه‌های خود را در این زمینه توضیح داده و محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی را به «گاوهایی که غذای خود را دوباره می‌جوند» تشبیه کرده است؛ یعنی چرخه‌ای بی‌پایان از بازتولید پوچ و بی‌محتوا.
در گفت‌وگویی با نشریه Variety، گیلیگان به‌صراحت گفت: «من از هوش مصنوعی متنفرم.» او در ادامه انتقاد خود از این فناوری را چنین توضیح داد: «هوش مصنوعی گران‌ترین و انرژی‌برترین دستگاه سرقت ادبی در جهان است.» این ادعا چندان بی‌اساس هم نیست.
طبق گزارش Business Insider، مراکز داده عظیم هوش مصنوعی نه‌تنها مصرف برق بسیار بالایی دارند، بلکه سیستم‌های خنک‌کننده آن‌ها نیز طبق گزارش مؤسسه مطالعات زیست‌محیطی و انرژی، روزانه تا پنج میلیون گالن آب مصرف می‌کنند.
گیلیگان افزود: «فکر می‌کنم احتمال زیادی وجود دارد که تمام این ماجراها مزخرف باشد. این فقط بازی چند میلیاردر بزرگ است که می‌خواهند اولین تریلیونرهای جهان شوند. آن‌ها در واقع یک مشت هوای توخالی می‌فروشند.»
این اظهارنظر صریح از سوی گیلیگان چندان غافلگیرکننده نیست؛ او پیش‌تر نیز در سخنرانی خود در مراسم WGA سال ۲۰۲۵ تأکید کرده بود که نمی‌خواهد صرفاً به‌عنوان خالق شخصیت «والتر وایت» شناخته شود. گرچه این دیدگاه با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد، اما موضع او در قبال هوش مصنوعی بازتاب‌دهنده انتقادی عمیق از وضعیت کنونی صنعت رسانه و مسیر فرهنگی بشر است.
بدبینی گیلیگان نسبت به آینده هوش مصنوعی
در حالی که «Pluribus» توسط یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری جهان یعنی اپل تولید شده، درج یک پیام ضد هوش مصنوعی در تیتراژ آن اقدامی جسورانه است. این سریال علمی‌تخیلی که تحسین بسیاری از منتقدان را برانگیخته، ریا سیهورن (بازیگر «Better Call Saul») را در نقش نویسنده‌ای به تصویر می‌کشد که رمان‌های عاشقانه سطحی می‌نویسد و ناگهان خود را در جهانی پر از انسان‌های آرام اما بی‌اراده می‌یابد؛ جهانی که پس از شیوع ویروسی بیگانه، همه در آن به حالت رضایت‌مند و بی‌فکر فرو رفته‌اند. شباهت این وضعیت به دنیای امروز آشکار است، و از نگاه گیلیگان، هوش مصنوعی تنها اوضاع را وخیم‌تر خواهد کرد.
او در گفت‌وگو با Variety پرسید: «آیا واقعاً می‌خواهید با آشغال تغذیه شوید؟ آیا در این رژیم غذاییِ پر از آشغال، کالری کافی برای زنده ماندن وجود دارد؟ بله، احتمالاً. می‌شود آن را خورد.» او سپس درباره خطر «تکینگی» — لحظه‌ای که هوش مصنوعی به آگاهی فراانسانی دست یابد — ابراز نگرانی کرد و افزود: «اگر روزی به آن نقطه برسند، بحث برده‌داری دوباره باید به میان بیاید. این میلیاردرهای سیلیکون‌ولی می‌خواهند از چیزی که آگاه شده و صاحب اراده است، سود ببرند. در آن صورت، آیا آن موجود برده محسوب نمی‌شود؟»
با وجود این دیدگاه‌ها، گیلیگان ترجیح داده است که «Pluribus» مستقیماً به این موضوع نپردازد. او توضیح داد: «این ایده آن‌قدر تکرار شده که دیگر تازگی ندارد.» با این حال، اظهارات او نشان می‌دهد که اگر قرار باشد کسی بهترین اثر ضد هوش مصنوعی را خلق کند، احتمالاً خود گیلیگان خواهد بود.
موضع مشابه ریا سیهورن در برابر بازیگران مصنوعی
تنها گیلیگان نیست که از پیام ضد هوش مصنوعی دفاع می‌کند. ریا سیهورن، ستاره سریال، نیز علیه «تیلی نورود» — یک بازیگر مصنوعی مبتنی بر چت‌بات و آواتار دیجیتال — موضع گرفته است. هنگامی که مشخص شد سازندگان این شخصیت ساختگی به‌دنبال یافتن نماینده برای او هستند، سیهورن واکنش تندی نشان داد و به Variety گفت: «من کاملاً صراحتاً می‌گویم که هیچ آژانسی نباید چنین بازیگری را نمایندگی کند. شرم بر آن‌ها!»
او در ادامه تأکید کرد که تمام هدف هنر، بازتاب تجربه انسانی است و هیچ ماشین یا الگوریتمی نمی‌تواند جایگزین آن شود: «حتی اگر یک رایانه بتواند طوری وانمود کند که تابلویی با بافت قلم‌مو خلق کرده، دلیل تأثیرگذار بودن آن اثر، تجربه انسانی نهفته در پشت خلق آن است. برای من آن اهمیت دارد، و فکر می‌کنم برای بیشتر مردم نیز همین‌طور است.»
بدبینی نسبت به آینده فرهنگی جهان
گیلیگان آینده‌ای تاریک را برای فرهنگی می‌بیند که در آن آمریکا به بهانه رقابت با چین، اجازه رشد بی‌حد و مرز هوش مصنوعی را می‌دهد. او با طعنه گفت: «متشکرم سیلیکون‌ولی! بار دیگر جهان را خراب کردید.
او در پایان از گی‌یرمو دل تورو کارگردان مشهور که گفته بود «ترجیح می‌دهم بمیرم تا از هوش مصنوعی استفاده کنم» تمجید کرد و گفت: «من عاشق نبوغ او هستم. لطفاً حتماً بنویسید که از نظر من او یک گنجینه بین‌المللی است.»
سریال «Pluribus» هم‌اکنون از طریق اپل تی‌وی پخش می‌شود.
